آندربایت چیست؟

آندربایت از جمله نمونه‌های اختلالات بایت یا مال اکلوژن است که خود را به صورت ناهنجاری در وضعیت فک و دندان‌ها نشان می‌دهد. این اختلال می‌تواند زندگی عادی یک فرد را مختل کند و حتی در صحبت کردن عادی هم دچار مشکل شود. به این موضوع می‌توان مسائل زیبایی شناختی و همچنین عملکرد دندان‌ها و رعایت بهداشت آنها را اضافه کرد که طبیعتاً با شدید شدن آنها، سایر دندان‌ها هم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

اما خبر خوشحال کننده در مورد آندربایت این است که به راحتی و با استفاده از روش های ارتودنسی قابل درمان است و نیازی نیست که فرد در تمام طول عمر خود آن را تحمل کند. حالا اگر شما به هر دلیلی با سطح خاصی از این مشکل مواجه هستید، با ما همراه باشید تا معرفی کاملی از آن داشته باشیم.

آندربایت چیست؟

آندربایت یک نمونه خاص از اختلالات بایت یا مال اکلوژن است که به عنوان مال اکلوژن کلاس ۳ شناخته می‌شود. برای تشخیص وجود این پدیده می‌توان به وضعیت دندان‌های بالا و پایین و نحوه قرار گیری آنها توجه کرد. در افراد مبتلا به این بیماری، دندان‌های جلویی فک پایین نسبت به دندانهای جلویی فک فوقانی جلوتر هستند و به همین دلیل سطح آنها را می‌پوشانند. بنابراین فرد به هر اندازه‌ای که به فک و استخوان فک خود فشار بیاورد، امکان قرار دادن دندان‌ها به صورت مرتب و منظم روی یکدیگر وجود نداشته و با تبعات دیگری مانند درد مزمن فک همراه خواهد بود.

مشکلات ظاهری یکی از اصلی‌ترین دلایل بیماران برای رفتن به سراغ گزینه‌های درمان آندربایت هستند. اما تأثیر این بیماری صرفاً به مسائل زیبایی ربط ندارد و مشکلات بسیار بیشتری به وجود می‌آورد. به عنوان مثال، تلاش فرد برای هماهنگ کردن دندان‌ها در ابتدا خود را به صورت درد مزمن در فکر نشان می‌دهد. اما در بلند مدت تبدیل به درد گردن و حتی سردرد می‌شود. قرار گرفتن دندانها روی یکدیگر منجر به سایش بخش داخلی و خارجی آنها شده و احتمال بروز پوسیدگی دندان هم وجود دارد. ضمن اینکه رعایت بهداشت دهان و دندان با وجود آندربایت بسیار سخت است.

آندربایت

عوامل ایجاد آندربایت

اگر شما به عنوان بیمار از یک متخصص بپرسید که علت اصلی ایجاد آندربایت در فک شما به چه چیزی ربط دارد، به احتمال زیاد چندین فاکتور برای شما خواهد آورد که مهم‌ترین آن‌ها مسائل ژنتیکی هستند. اما صرفاً بحث مسائل ژنتیکی مطرح نیست و موارد دیگری هم باید در نظر گرفته شود که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

• مسائل ژنتیکی به طوری که یکی از اعضای خانواده مثل پدر یا مادر به این مشکل مبتلا باشند
• مسائل و مشکلات مربوط به رشد استخوان فک بالا و فک پایین که آنها را از حالت نرمال خارج کند
• مکیدن انگشت شست به عنوان یک عادت در دوران کودکی
• استفاده بیش از حد از شیشه شیر حتی در سنین بعد از شیرخوارگی
• استفاده نامناسب از پستانک
• فشار ناشی از زبان به دندانها
• شکستگی استخوان فک که به شکل مناسب‌ترمیم نشده باشد
• وجود شکاف کام یا شکاف لب
• برخی شرایط خاص پزشکی که ممکن است روی سلامت کلی جسم فرد تأثیر بگذارد

علائم آندربایت و نحوه تشخیص آن

خوشبختانه متخصصین مشکل خاصی برای تشخیص آندربایت ندارند. حتی نمونه‌های بسیار کوچک این مشکل در کودکان کم سن و سال هم به راحتی قابل تشخیص است. در حقیقت ارتودنتیست هنگام بررسی وضعیت دندان‌ها و فک شما به دنبال نشانه‌ها و علائمی هستند که می‌توانند در تشخیص به آنها کمک کنند. بیشترین عاملی که در اینجا مشخص است، بیرون زدگی قابل مشاهده فک تحتانی است که ممکن است به دلیل تراکم بیش از حد دندان‌ها به وجود آمده باشد.

اما گاهی شما به عنوان بیمار ممکن است در طول روز با شرایط مختلفی دست و پنجه نرم کنید که استناد کردن به هر کدام از آن‌ها می‌تواند به شما در تشخیص آندربایت کمک کند. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:

• مشکلات گفتاری
• درد در فک یا دهان
• سردردهای مکرر
• TMJ / TMD
• ناراحتی یا اختلال در گوش
• مشکلات معده
• آپنه خواب
• براکسیسم یا دندان قروچه
• فشار خون

به خاطر داشته باشید که میزان شدت هر کدام از این موارد ممکن است از یک فرد به فرد دیگر متفاوت باشد. اما اگر جلوی آینه می‌ایستید و برای شما مشخص است که فک پایینتان جلوتر از فک بالا قرار می‌گیرد و هر کدام از عوامل فوق را تجربه می‌کنید، بلافاصله به یک ارتودنتیست مراجعه کنید تا روند درمان شما شروع شود.

گزینه‌های درمان آندربایت

شدت آندربایت همانند هر نوع مشکل ارتودنسی دیگر ممکن است از یک فرد به فرد دیگر متفاوت باشد. به همین دلیل گزینه‌های درمانی برای افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. در برخی موارد هم ممکن است هزینه درمان و قیمت ابزارهای ارتودنسی برای شما تبدیل به یک اولویت شود. با این تفاسیر چهار راهکار درمانی توسط ارتودنتیست‌ها پیشنهاد می‌شود:

استفاده از براکت ارتودنسی سنتی یا براکت اینویزیلاین

بعد از تشخیص آندربایت توسط متخصص، باید یک برنامه درمانی برای تنظیم مجدد فک و مرتب کردن دندان‌های شما پیشنهاد شود. در موارد خفیف استفاده از روش‌های ساده ارتودنسی امکان پذیر است. براکت اینویزیلاین به عنوان یک گزینه شفاف و نامرئی گزینه مناسبی است و امکان انجام فعالیت‌های عادی روزانه را به شما می‌دهد. اما در برخی افراد استفاده از این ابزار با موفقیت همراه نیست و متخصصین از براکت های ارتودنسی سنتی مانند براکت های فلزی و سرامیکی استفاده می‌کنند. در برخی موارد هم ممکن است استفاده از بسط دهنده فک یا اکسپندر فک پیشنهاد شود که با توجه به وضعیت دندانهای فرد مدت درمان آن متفاوت است.

کشیدن دندان

تراکم بیش از حد دندان‌ها ممکن است به نوعی در پدیده آندربایت نقش داشته باشد. به همین دلیل پیشنهاد متخصصین استفاده از راهکار کشیدن دندان برای کاهش فشار ایجاد شده ناشی از تراکم دندان‌هاست. معمولاً این روش در مورد اکثر بیماران اجرا می‌شود، اما برای برخی از افراد نیازی به این روش نیست و همان براکت های ارتودنسی پاسخگو هستند.

آندربایت

تغییر شکل دندان‌ها

در مواردی که آندربایت فرد خفیف باشد و دندان‌ها به درستی در داخل دهان قرار نمی‌گیرند، متخصص می‌تواند از گزینه تغییر شکل دندان به عنوان یک راهکار زیبایی استفاده کند. در این شیوه معمولاً دندان‌های زیرین تراشیده می‌شوند و شکل آن‌ها تغییر داده می‌شود. اگر نیاز باشد که بخش مهمی از دندان برداشته شود، استفاده از روکش‌ها می‌تواند وضعیت دندان را به حالت طبیعی برگرداند. این روش بدون درد است و تنها ممکن است روی مینای دندان تأثیر گذار باشد.

جراحی فک

 برای افرادی که با آندربایت شدید مواجه هستند یا سن آنها بالاست، جراحی فک بهترین گزینه است. معمولاً این جراحی همراه با سایر شیوه‌های درمان ارتودنسی است. جراحی فک موقعیت فک بالا و پایین شما را مجدداً تنظیم می‌کند و باعث می‌شود که دندان‌ها به شکل مناسب و استاندارد روی یکدیگر قرار گیرند. هر عمل جراحی ممکن است با توجه به شرایط بیمار متفاوت باشد، اما زمان بهبودی آن‌ها معمولاً بین ۱۰ تا ۱۲ هفته است.

مواردی که گفته شد به خوبی نشان می‌دهند که بیماران مبتلا به آندربایت نباید زیاد نگران باشند. ارتودنتیست‌ها به خوبی روش‌های درمان این مشکل‌ها را می‌دانند و ابزار لازم برای برطرف کردن آنها در اختیار دارند. تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که گوش به حرف ارتودنتیست‌ها بدهید و مراحل درمان را گام به گام و تحت نظر آنها انجام دهید.