دیپ بایت که تحت عنوان اوربایت شدید هم شناخته میشود، شایعترین نوع اختلالات مال اکلوژن در کودکان و بزرگسالان است. در حالی که اکثر افراد این مشکل را به عنوان یک عارضه برای زیبایی خود در نظر میگیرند، اما میتواند تأثیر بسیار زیادی روی بخشهای مختلف دندانها، استخوان فک و بخشهای مختلف صورت داشته باشد. بسته به شدت این اختلال، ممکن است انواع مختلفی از گزینههای درمانی برای آن مطرح شود.
درمان دیپ بایت باید توسط ارتودنتیست صورت گیرد و حتی تشخیص و پیشنهاد راهکار درمانی هم توسط این گروه متخصص انجام میشود. اما در ادامه به برخی اطلاعات اشاره خواهیم کرد تا به شما برای آشنایی بیشتر با این مشکل کمک کند.
دیپ بایت (Deep Bite) هنگامی اتفاق می افتد که یک همپوشانی عمودی غیر طبیعی بین دندانهای فوقانی و تحتانی وجود داشته باشد. در حالت نرمال معمولاً میزان پوشیدگی دندانهای فک بالا تقریباً ۳ میلی متر است و اگر چیزی فراتر از این اندازه رخ دهد، با عنوان اوربایت شناخته میشود و به طور معمول بیشتر از 4 میلیمتر است. در برخی موارد ممکن است این همپوشانی به حدی عمیق باشد که دندانهای بالا به طور کامل دندانهای پایین را بپوشانند.
در افرادی که مبتلا به دیپ بایت هستند معمولاً دندانهای بالا به سمت بیرون حرکت میکنند و دندانهای پایین به هنگام غذا جویدن به سمت قسمت داخلی دندان میروند. این موضوع در حالت عادی روی جویدن، صحبت کردن و حتی نفس کشیدن فرد تأثیر میگذارد. از طرف دیگر میزان شدت آن میتواند شکل صورت را از حالت گرد و طبیعی خارج کند و حالتی پیش بیاید که چانه فرد کوتاهتر به نظر برسد یا دندانهای فوقانی بیش از حد جلب توجه کنند.
در بیشتر موارد، افزایش اوربایت به عنوان یک بیماری ارثی شناخته میشود که در قسمت فک و دندان به وجود میآید. دیپ بایت میتواند به دلیل ایجاد فضای زیاد در قسمت فک یا دندانها یا تجمع بیش از حد دندانها به وجود بیاید. بنابراین به مرور زمان یکی از فکها نسبت به فک بالا یا پایین بزرگتر میشود و در نتیجه سطح آن را به طور کامل میپوشاند. همچنین موارد دیگری ناشی از رشد نادرست فک در حین رشد به دلیل عوامل ژنتیکی، مکیدن انگشت شست در کودکان، استفاده طولانی مدت از شیشه شیر و همچنین استفاده از پستانک برای بلند مدت میتوانند در بروز دیپ بایت نقش داشته باشند. البته علم ارتودنسی مشخص کرده که جویدن ناخن و حتی جویدن پاک کن مداد در کودکان دوران ابتدایی هم میتواند اوربایت یک کودک را افزایش دهد و باعث همپوشانی دندانها توسط یکدیگر شود.
ویزیتهای منظم دندانپزشکی از زمان کودکی، به دندانپزشک اجازه میدهد تا خیلی سریعتر و حتی زمانی که شما متوجه آن نشدهاید وجود دیپ بایت در دندانهای شما را تشخیص دهد. معمولاً دندانپزشکان بیماران دارای چنین شرایط را به متخصص ارتودنسی ارجاع میدهند تا ادامه روند درمان تحت نظر آنها انجام شود. البته این مشکل با علائم دیگری هم همراه است که در روند کلی زندگی شما اختلال ایجاد میکند و باید به خاطر آن به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
از جمله عواملی که میتواند شما را در مورد وجود دیپ بایت مشکوک کند، درد مزمن فک، سردرد، دندان قروچه و ساییده شدن دندانها، حساسیت دندانها، مشکل در جویدن و بلعیدن غذا و همچنین مشکل در گفتار میتواند نشانهای از وجود احتمالی اوربایت افزایش یافته باشد. اگر شما به عنوان بیمار یا حتی به عنوان خانواده کودک به طور مرتب آنها را تجربه کردید، در حقیقت شما علائم اولیه را تشخیص داده و برای ارزیابی اصلی باید به دندانپزشک یا به ارتودنتیست مراجعه کنید.
تقریباً همه پزشکان و متخصصین قبول دارند که وجود پدیده دیپ بایت در دندانها منجر به همپوشانی کامل آنها شده و روی لبخند فرد تأثیر منفی میگذارد، اما این موضوع فقط بحث زیبایی نیست. به عنوان مثال ساییدگی بیش از حد دندان و لثه ها در کوتاه مدت منجر به پوسیدگی دندان و حتی بیماری لثه میشود. اگر هم دندانهای تحتانی بیمار به سقف دهان برسد، در هنگام غذا خوردن و جویدن آن میتواند منجر به زخم و درد در این قسمت شود. همچنین حالت نامناسب دندانها میتوانند منجر به درد مزمن فک، سردرد و اختلالات مفصل گیجگاهی فک که به مرور زمان برای او آزاردهنده میشود.
تبعات وجود دیپ بایت در افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. گاهی این مشکل در جویدن و غذا خوردن میتواند به کمبود تغذیه منجر شود. حتی برخی از افراد در باز کردن و بستن کامل دهان خود دچار مشکل هستند و یا در برخی موارد فک و زبان آنها به شکل ناهنجاری حرکت میکند. این موضوع باعث ایجاد صداهای نامناسب به هنگام حرف زدن و ادعای برخی از کلمات شده که آزار دهنده است. در نهایت میتوان ادعا کرد که دیپ بایت حتی در بروز آپنه خواب هم تأثیر گذار است.
در حالی که درمان دیپ بایت در هر سن ممکن است رخ دهد، اما انجام درمان در دوران کودکی بسیار سادهتر است، زیرا آنها هنوز در حال رشد هستند. درمان زودتر خطر آسیب به دندانها و مینای دندان را کاهش میدهد و هر چه این بیماری دیرتر درمان شود، گزینههای درمانی پیشنهاد شده برای آن هم سختتر خواهد بود.
هنگامی که بحث ما در مورد دیپ بایت باشد، یعنی فرد نمیتواند دندانهای خود را به شکل مناسب روی یکدیگر قرار دهد. با توجه به این موارد، ارتودنتیستها ممکن است گزینههای درمانی مختلفی را پیشنهاد دهند که یکی از آنها کشیدن دندانها و از این طریق هدایت فک بالا برای حرکت به سمت عقب است. اما در برخی موارد ممکن است ارتودنتیست استفاده از براکت های ارتودنسی را پیشنهاد دهد که حرکت دندانها را به سمت عقب با استفاده از اعمال فشار میسر میکند.
در دیپ بایت خفیف امکان استفاده از براکت اینویزالاین وجود دارد. اما اگر مشکل فرد شدید باشد در این حالت متخصصین به سراغ براکت های سنتی فلزی و سرامیکی میرود که مقدار زیادی نیرو برای اصلاح زاویه به وجود آمده به کار میبرند. در برخی موارد ممکن است پیشنهاد دکتر استفاده از هدگیر باشد و در حالتی که شدت بیماری بسیار زیاد باشد، متخصص استفاده از روش جراحی فک را پیشنهاد میدهد.
روش جراحی نسبت به سایر گزینههای درمان دیپ بایت با سختی بیشتری همراه است و در حقیقت متخصص جراح، استخوان فک را در محل مناسب میشکند و مجدداً آنها را به شکلی کنار هم قرار میدهد که وضعیت استخوان فک بهتر شود. این روش دوره درمان طولانیتری دارد اما به عنوان یک روش دائمی مطرح میشود.
شما هم اگر به شکلهای مختلفی با دیپ بایت درگیر هستید، گروه ما این امکان را به وجود آورده تا بتوانید مستقیماً با متخصص در ارتباط باشید و از مشاوره آنها کمک کنید. اگر هم سوالی دارید در بخش نظرات بپرسید تا پاسخ دهیم.